Het besef dat we maar één aarde hebben, en dat het daarmee momenteel niet zo goed gaat, begint gelukkig van verschillende kanten te dagen. Op 22 en 29 maart bezochten enkele leden van GroenLinks drie lezingen in de Bantuin in het Ven, waarin mensen met een politieke, een kerkelijke en een wetenschappelijke achtergrond hun visie ontvouwden op "De Zorg om Moeder Aarde". Een hoopvolle ontwikkeling!

 

De organisatie was in handen van de 'Federatie van parochies Venlo-Stad'. De lezingen, met betrekking tot de zorg om de Aarde, werden gepresenteerd vanuit verschillende invalshoeken. Wetenschapper Roy Vercoulen ging in op de rol van economie en technologie bij het ontstaan en het oplossen van het klimaatprobleem. theoloog Willem-Marie Speelman sprak over de encycliek 'Laudato Si’ van paus Franciscus waarin wijze woorden staan over de samenhang tussen ecologische problemen en sociale ongelijkheid in de wereld en politicus Ger Koopmans sprak over politiek en het klimaatvraagstuk. Koopmans bleek verrassend 'groene' standpunten uit te dragen.

 

Roy Vercoulen begon zijn verhaal met een historische terugblik. Nog maar 200 jaar geleden dacht de mens de natuur de baas te zijn. Dit leidde tot de industriële revolutie en het economisch en technische 'paradijs' waarin we leven. Sindsdien voltrekt zich een ecologische ramp: een disbalans met de natuur. Voor het milieu, de dieren en het menselijke leefklimaat is het hierdoor inmiddels vijf voor twaalf geworden. Dat is de prijs die we betalen voor onze consumptiemaatschappij.

Maar Vercoulen zag ook een oplossingsrichting. Het probleem kan aangepakt worden door te investeren in een duurzame, energiebesparende en circulaire economie. Een economie die erop gericht is om van afval weer grondstof te maken. Een circulaire economie zorgt voor de herbruikbaarheid van producten en grondstoffen..

Dhr. Vercoulen is directeur en medeoprichter van Circular IQ in Amsterdam. In het verleden was hij adviseur van de gemeente Venlo op het moment dat er werd ingezet op het principe van C2C (Cradle tot Cradle). In 2010 stichtte Vercoulen de C2C ExpoLab Foundation (ter implementatie van gecertificeerde C2C producten). Ook was hij enkele jaren vice-president van het Product Innovation Institue in San Francisco, afdeling Europa.

 

Theoloog Willem-Marie Speelman maakte in zijn lezing duidelijk: het milieu is ook een zorgenkind van de katholieke kerk. Paus Franciscus vraagt in zijn encycliek 'Laudato si' van juni 2015 aandacht voor dit mondiale probleem. Hij stelt dat er een samenhang bestaat tussen de ecologische problemen en de sociale ongelijkheid in de wereld. De paus pleit in zijn schrijven voor ecologische verandering op basis van geloof en spiritualiteit. De spiritualiteit waarop hij doelt is het gedachtegoed van Franciscus van Assisi.

In zijn Zonnelied - Laudato si' mi Signore - bezingt Franciscus van Asisi de verering voor de aarde. De paus is, met betrekking tot de milieuproblematiek, voorstander van een dialoog tussen levensbeschouwing, politiek en wetenschap. Om aan die oproep gehoor te geven heeft het bestuur van Parochies Venlo-Stad deze lezingen-reeks georganiseerd.

 

Dhr. Speelman is, naast lector en onderzoeker aan de Tilburg School of Catholic Theology, directeur van het Franciscaans Studiecentrum. Hij doet onderzoek naar 'levende spiritualiteit' en naar de 'spiritualiteit van de zorg'.

Ger Koopmans, gedeputeerde van de Provincie Limburg, van CDA-huize, memoreerde in zijn bijdrage een encycliek van meer dan een eeuw geleden: een encycliek van paus Leo III uit 1891 waarin sociale politiek belicht wordt op het moment dat de wereld dit hard nodig had. Volgens Koopmans is de encycliek verrassend actueel, en zijn er parallellen te trekken met de al genoemde encycliek van de tegenwoordige paus Franciscus. Door aan beide encyclieken te refereren probeert Koopmans daadwerkelijk om levensbeschouwing en politiek met elkaar te verbinden.

'Wat voor een wereld willen we achterlaten?' vraagt om moreel leiderschap en langetermijndenken waarvan de uitkomst vertaald moet worden in concrete daden. Als voorbeeld noemt Koopmans de intensieve veehouderij en de nertsfokkerij (zijn eigen speerpunten). Hier moet wat aan gebeuren. Er is 25 kg voer nodig voor 1 kg vlees. Dat is geen duurzame manier van een productieproces inrichten. Koopmans is van mening dat, in het kader van duurzaamheid, het vrije marktsysteem geen ideaal systeem is. 

Wij van GroenLinks vinden dat een hoopgevend geluid. Laten we hopen dat het een inzicht wordt dat door alle politieke richtingen gedeeld wordt, dat er wijsheid zit in wat de Indianen in 1850 al in een toespraak voor de Amerikaanse senaat zeiden:

 

'Als de laatste vis gevangen is, de laatste boom geveld en de laatste rivier vergiftigd is, zul je erachter komen dat je geld niet kunt eten'.